Đánh giá nguy cơ là một phần không thể thiếu trong quá trình vận hành và phát triển doanh nghiệp. Việc thực hiện đánh giá chính xác, khách quan sẽ giúp doanh nghiệp có cái nhìn tổng thể về các vấn đề, rủi ro có thể xảy ra, đồng thời đưa ra giải pháp để giảm thiểu, xử lý hoặc tránh các nguy cơ đó. Tuy nhiên, đôi khi các nhà quản lý lại mắc phải những sai lầm đáng tiếc khi đánh giá nguy cơ kiểm soát, gây tốn kém chi phí, nguồn lực nhưng không mang lại hiệu quả.
Xem thêm:
Các nguy cơ tại doanh nghiệp cần được đánh giá
Nguy cơ trong doanh nghiệp là những tình huống, vấn đề có thể xảy ra, gây tổn thất cho hoạt động kinh doanh hoặc tạo ra các ảnh hưởng tiêu cực đối với danh tiếng, hình ảnh của doanh nghiệp.
Những nguy cơ này có thể đến từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm sự thay đổi xu hướng tiêu dùng, thị hiếu khách hàng, sự tiến bộ về công nghệ dẫn đến những thay đổi trong quy trình sản xuất, sự thay đổi trong chính sách kinh tế, thuế, các thủ tục hành chính từ cơ quan nhà nước hoặc sự thiếu hụt nhân sự chất lượng, khó khăn trong việc giữ chân nhân viên tiềm năng,...
Nguy cơ tại doanh nghiệp có thể xuất phát từ nhiều nguồn khác nhau
Trong doanh nghiệp, có nhiều loại nguy cơ mà các nhà quản lý cần phải đối mặt và đánh giá để đưa ra các quyết định phù hợp. Trong đó, các nguy cơ điển hình, thường gặp phải hơn cả có thể kể đến như:
Nguy cơ về tài chính
Nguy cơ về tài chính là một trong những nguy cơ phổ biến mà các doanh nghiệp thường xuyên phải đối mặt. Các nguy cơ này có thể bao gồm những rủi ro về tiền tệ, sự cố về thu chi, những thay đổi về chính sách thuế - phí, nguy cơ do việc quản lý tài chính không hiệu quả,…
Khi đánh giá nguy cơ tài chính chặt chẽ, đúng mức cũng như thực hiện đánh giá nguy cơ kiểm toán nội bộ rõ ràng, doanh nghiệp sẽ có được sự ổn định về tài chính, đảm bảo phát triển bền vững hơn.
Nguy cơ tài chính liên quan đến việc kiểm soát quỹ tiền tệ tại doanh nghiệp
Nguy cơ về thị trường
Nguy cơ về thị trường bao gồm các yếu tố như thay đổi về môi trường, nhu cầu của khách hàng, sự cạnh tranh gay gắt giữa các đối thủ cùng ngành,...
Việc đánh giá nguy cơ kiểm soát về thị trường giúp các doanh nghiệp có được những kế hoạch và chiến lược phù hợp. Từ đó, doanh nghiệp sẽ sẵn sàng để đối phó với những biến động, đảm bảo hoạt động của doanh nghiệp vẫn diễn ra ổn định, bình thường.
Nguy cơ về pháp lý
Việc tuân thủ các quy định pháp lý là rất quan trọng đối với việc vận hành các doanh nghiệp. Tương ứng, các nguy cơ về pháp lý là những rủi ro liên quan đến việc doanh nghiệp không tuân thủ, có hành vi vi phạm các quy định pháp lý hoặc không cập nhật các quy định mới nhất dẫn đến sai lỗi,...
Tuân thủ quy định pháp luật là cần thiết trong hoạt động của doanh nghiệp
Các nguy cơ pháp lý có thể bao gồm vi phạm thuế, bản quyền, tiêu chuẩn chất lượng sản phẩm, quy định về bảo vệ môi trường,.. Những rủi ro này có thể gây thiệt hại lớn cho doanh nghiệp, bao gồm việc phải đóng các khoản phạt vi phạm, mất danh tiếng và thậm chí là đình chỉ hoạt động kinh doanh.
Nguy cơ về chiến lược
Chiến lược là định hướng cho hoạt động của doanh nghiệp. Tuy nhiên, song song với quá trình vận hành thì doanh nghiệp có thể gặp phải vô vàn những nguy cơ về chiến lược. Điển hình như định hướng kinh doanh không rõ ràng, không định hướng đúng đắn về sản phẩm hoặc dịch vụ, không đầu tư đúng mức vào các chiến lược truyền thông, các chiến lược đề ra không đáp ứng với sự thay đổi của nhu cầu thị trường, xu hướng công nghệ,...
Nguy cơ về chiến lược có thể khiến doanh nghiệp mất định hướng trong hoạt động
Nếu doanh nghiệp không đánh giá nguy cơ chiến lược chặt chẽ có thể dẫn đến việc đặt ra mục tiêu không thực tế. Từ đó, doanh nghiệp bị mất đi cơ hội phát triển và nâng cao sức mạnh cạnh tranh.
Nguy cơ về uy tín thương hiệu
Có nhiều nguyên nhân gây ra nguy cơ về uy tín thương hiệu cho doanh nghiệp, ví dụ như vấn đề an toàn thực phẩm, không trung thực hoặc thiếu tôn trọng với khách hàng, vi phạm quy định pháp luật,...
Thực tế, uy tín và hình ảnh của doanh nghiệp được đánh giá bởi khách hàng, đối tác và cả cộng đồng. Nếu uy tín của doanh nghiệp bị ảnh hưởng sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng, từ mất khách hàng, mất doanh thu và dễ khiến doanh nghiệp chìm vào khó khăn.
Nguy cơ về nhân sự
Con người là một yếu tố vô cùng quan trọng tạo nên sức mạnh của một doanh nghiệp. Tuy nhiên, đây cũng đồng thời là nguồn gốc của nhiều nguy cơ trong doanh nghiệp.
Các nguy cơ về con người trong doanh nghiệp có thể kể đến như: nhân viên không đảm bảo an ninh thông tin, có hành động bất cẩn, sai phạm trong hoạt động kinh doanh hoặc trong cách hành xử với khách hàng, đối tác,... Nếu không thực hiện đánh giá nguy cơ kiểm soát về con người hợp lý, doanh nghiệp có thể bị tổn thất về tài sản, danh tiếng và uy tín đáng kể.
Yếu tố con người là tiền đề tạo nên sức mạnh của một doanh nghiệp
Những sai lầm khi đánh giá nguy cơ tại doanh nghiệp
Việc đánh giá nguy cơ là một phần chiến lược quan trọng trong quá trình vận hành, hoạt động của bất kỳ doanh nghiệp nào. Thông qua việc đánh giá nguy cơ kiểm soát, doanh nghiệp có thể nhận biết và đánh giá các rủi ro, trở ngại trong quá trình hoạt động. Từ đó, đưa ra những giải pháp kịp thời để giảm thiểu tối đa các thiệt hại có thể xảy ra. Ngoài ra, việc đánh giá còn giúp cho doanh nghiệp xây dựng được một chiến lược kinh doanh hiệu quả, tăng cường lợi nhuận tốt hơn.
Tuy nhiên, đánh giá các nguy cơ là một quá trình phức tạp, đòi hỏi sự chính xác, kỹ lưỡng, đảm bảo tính khách quan. Trong đó, những sai lầm phổ biến trong quá trình đánh giá nguy cơ công ty bao gồm:
Không tập trung đủ vào các nguy cơ tiềm ẩn
Một trong những sai lầm phổ biến khi đánh giá nguy cơ tại doanh nghiệp là không tập trung đủ vào các nguy cơ tiềm ẩn.
Trên thực tế, các doanh nghiệp dễ bị phân tán và chú trọng xử lý những nguy cơ rõ ràng và dễ nhận thấy, đồng thời bỏ qua những nguy cơ tiềm ẩn hoặc không có chiến lược đánh giá đầy đủ các nguy cơ tiềm ẩn này. Điều này có thể dẫn đến việc doanh nghiệp bị bất ngờ khi các nguy cơ tiềm ẩn phát sinh, trở nên bị động trong khâu xử lý và gây ra nhiều tổn thất lớn.
Việc đánh giá cần triển khai tập trung, đảm bảo kiểm soát tốt các nguy cơ tiềm ẩn
Không đánh giá chính xác mức độ ảnh hưởng của các nguy cơ
Việc đánh giá mức độ ảnh hưởng của các nguy cơ là rất quan trọng để xác định độ ưu tiên trong việc giải quyết và phòng ngừa nguy cơ. Tuy nhiên, nhiều doanh nghiệp thường không đánh giá chính xác mức độ ảnh hưởng của các nguy cơ, dẫn đến việc đưa ra các quyết định không chính xác.
Nếu đánh giá mức độ nguy cơ quá thấp so với thực tế, doanh nghiệp có thể không thực hiện đầy đủ các biện pháp phòng ngừa. Theo đó, khi các vấn đề bất ngờ xảy ra sẽ có thể để lại hậu quả nghiêm trọng. Tuy nhiên, nếu đánh giá mức độ quá cao so với thực tế, doanh nghiệp có thể đầu tư quá nhiều cho các biện pháp phòng ngừa mà không cần thiết, ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh của mình.
Quá trình đánh giá nguy cơ không chỉ đơn thuần là xác định các vấn đề mà còn phải đánh giá mức độ nghiêm trọng, tìm ra cách phòng ngừa hiệu quả nhất. Trên cơ sở này, doanh nghiệp có thể giảm thiểu tác động xấu, đồng thời vẫn đảm bảo tối ưu nguồn lực nhất.
Không sử dụng các công cụ và phương pháp đánh giá hiệu quả
Việc đánh giá chỉ bằng cách suy đoán hoặc dựa trên kinh nghiệm cá nhân sẽ không đảm bảo tính chính xác và đầy đủ của kết quả đánh giá.
Theo đó, khi đánh giá nguy cơ công ty, cần sử dụng công cụ đo lường khách quan, thực hiện đánh giá trên số liệu cụ thể, đồng thời cần kết hợp linh hoạt nhiều biện pháp xác định nguy cơ. Đây là yếu tố đảm bảo doanh nghiệp đánh giá nguy cơ kiểm soát một cách chính xác và toàn diện hơn, đưa ra các quyết định phù hợp về việc quản lý hơn.
Mỗi nguy cơ cần cân nhắc, sử dụng công cụ và phương pháp đánh giá hiệu quả
Không thường xuyên cập nhật và xem xét lại kết quả đánh giá nguy cơ
Đánh giá nguy cơ chỉ là một phần trong quá trình quản lý rủi ro. Đây không phải là công việc chỉ thực hiện một lần mà cần liên tục rà soát, giám sát, cập nhật.
Việc giám sát, đánh giá và cập nhật lại các nguy cơ là cần thiết để giúp đảm bảo các biện pháp phòng ngừa và xử lý rủi ro được thực hiện một cách hiệu quả, đúng lúc.
Khi không thường xuyên cập nhật và xem xét lại kết quả đánh giá, các nguy cơ mới có thể xuất hiện và các nguy cơ hiện có cũng có thể thay đổi hoặc trở nên nghiêm trọng hơn. Điều này có thể dẫn đến việc các biện pháp phòng ngừa không đủ mạnh để đối phó với các nguy cơ mới hoặc các biện pháp phòng ngừa đã được triển khai trở nên không còn phù hợp để giải quyết các nguy cơ hiện có.
Cần giám sát, đánh giá và định kỳ cập nhật lại các nguy cơ
Việc đánh giá nguy cơ là một quá trình phức tạp và cần sự chính xác, kỹ lưỡng. Chỉ khi đánh giá và xử lý nguy cơ đúng cách, tránh những sai lầm trong quá trình đánh giá, doanh nghiệp mới có thể loại bỏ hoặc giảm thiểu tối đa những ảnh hưởng mà các mối nguy cơ tiềm ẩn gây ra.
Đánh giá nguy cơ tại doanh nghiệp chính xác đầy đủ với sự hỗ trợ của Báo cáo BIRBáo cáo thông tin doanh nghiệp BIR - Business Information Report là dịch vụ báo cáo được thực hiện bởi CRIF. Theo đó, Báo cáo BIR không chỉ tập hợp đầy đủ thông tin liên quan đến một doanh nghiệp mà còn cung cấp chi tiết về tình hình hoạt động, cơ cấu tổ chức, pháp lý, các chỉ số về tài chính, quan hệ tín dụng,... Việc sử dụng BIR sẽ giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và tài nguyên trong việc tổng hợp các nguồn tin liên quan, đồng thời đảm bảo thông tin được cập nhật chuẩn xác từ nhiều nguồn tin cậy. Với Báo cáo thông tin doanh nghiệp BIR, các nhà quản lý có thể tận dụng để nắm bắt tình hình hoạt động cũng như đánh giá nguy cơ tại doanh nghiệp một cách đầy đủ, toàn diện, chính xác hơn, giúp cho việc đưa ra quyết định kinh doanh được nhanh chóng, hiệu quả. |